فهرست مطالب
فصلنامه آفاق امنیت
پیاپی 58 (بهار 1402)
- تاریخ انتشار: 1402/06/14
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 11-49
نفوذ و رسوخ گسترده فضای مجازی و ابزارهای اینترنتی، سبک زندگی پویا و متحرکی در زیستمان انسان های مدرن ایجاد کرد. به تبع این تحولات، سطوح و ابعاد مختلف حکمرانی سیاسی اجتماعی دولت ها، شبکه سازی ارتباطات و تعاملات شهروندان به نحو محسوس و پنهانی تحت تاثیر قرار گرفت. این امر فرصت و تهدیداتی پیشروی دولت ها، شهروندان، اقشار، طبقات و روابط متقابل فی مابین ایجاد کرده است.وقوع انقلاب اسلامی در ایران، بسترساز و استمرار نبرد فرهنگی، ایدیولوژیک، تمدنی و الگوی حکمرانی با نظام سلطه در سطح دنیا گردید. در راستای مقابله بااقتدار، پیشرفت و قدرت نرم جمهوری اسلامی، به صورت زنجیرهوار، ابزارها و تاکتیک های مختلفی برای بی ثبات سازی سیاسی اجتماعی و اقتصادی ایران، در دستور کار اتاق فکر و عملیاتی آن ها قرار گرفت. در این راستا در ادامه نبردهای نرم وبا هدف استمرار اغتشاشات خیابانی و آشوبگری در فضای مجازی و ماهواره ای اقدامات ترکیبی چون (بسیج جمعی معترضین، انسجام اپوزیسیون ها و معاندین، جدایی طلبی های قومی مذهبی، تحریک و تهییج هیجانات و استفاده ابزاری از برخی مشکلات و معضلات زیست محیطی و اقتصادی و...) علیه دستاوردهای انقلاب به کار بسته اند. در این پژوهش مساعی بر آن بود که با روش کیفی و بهره گیری از الگوی مفهومی جنگ نرم و نبرد شناختی، به این سوال اصلی پاسخ دهد که شبکه های اجتماعی چگونه در آشوبهای آبان 98 در ایران نقش داشته اند؟
کلیدواژگان: آشوب اجتماعی، شبکه های اجتماعی، جنگ نرم، اغتشاشات آبان ماه -
صفحات 51-82سیال بودن محیط و سرعت تحولات در حوزه سیاست منطقه ای و جهانی در طی یک دهه گذشته باعث ظهور و بروز برخی تهدیدات نوظهور شده که در صورت فقدان پیش نگری می توانند هم بر منافع ملی اثرگذار و هم به عنوان منبع تهدیدات امنیتی برای جمهوری اسلامی ایران تلقی گردند. شناسایی تهدیدات نوظهور در حوزه های مختلف و ارایه راهکار در خصوص آن ها یک مسیله اساسی برای نظام سیاستگزاری کشورهاست چراکه تحولات محیطهای داخلی، منطقهای و بینالمللی، تغییراتی را در محیط عملیاتی و منافع جمهوری اسلامی ایران ایجاد و تهدیداتی را متوجه امنیت ملی نموده است. اهمیت پژوهش حاضر در این است که تهدیدات سیاست خارجی نوظهور پیش روی جمهوری اسلامی ایران را موردبررسی قرار داده و به نظام سیاستگذاری کمک می کند تا به موقع نسبت به کنش های تهدیدکننده، واکنش نشان داده و غافلگیر نشوند. رویکرد کلی این پژوهش از نوع اکتشافی (آینده پژوهی) بوده که با استفاده از روش آمیخته انجام شده است. در این پژوهش علاوه بر استفاده از پیمایش محیطی متون برای شناسایی کلان روندهای شکل دهنده به تهدیدات نوظهور، برای شناسایی پیشران ها و تهدیدات نوظهور تاثیرگذار بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از تعداد 10 تن از کارشناسان، محققان و نخبگان علمی و دانشگاهی کشور استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که مهم ترین تهدیدات نوظهور حوزه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را می توان تضعیف نظم ریالیستی امنیت محور، دولت های شکننده و زمان پریش منطقه، بهره گیری بازیگران رسمی و غیررسمی از بیوتروریسم، منازعات هیدروپلیتیکی و... به شمار آورد.کلیدواژگان: تهدیدات نوظهور، سیاست خارجی، جمهوری اسلامی ایران، خاورمیانه، امنیت ملی
-
صفحات 83-108
امروزه کشورهای حامی تروریسم با استفاده از فناوری و تجهیزات روز توانسته اند اقدامات خود را در هر کجا که اراده کنند سازماندهی کرده و به اجرا درآورند. بررسی تروریسم و عناوین فقهی مرتبط با این اصطلاح به همراه ارکان تشکیل دهنده آن ها، موجبات مقایسه این رفتارهای مجرمانه را فراهم می سازد. مقایسه ای که با مشخص نمودن وجوه اشتراک و افتراق این عناوین، می تواند روش اتخاذ شده را نسبت به مقابله با اقدام ایالات متحده آمریکا در به شهادت رساندن سردار سلیمانی، مورد ارزیابی قرار دهد. سوال هایی که پژوهش حاضر در مقام پاسخ به آن ها بوده عبارتند از: از منظر فقهی_حقوقی چه عنوان مجرمانه ای بر اقدام آمریکا، نسبت به این جنایت، صدق می کند؟ تروریسم چه رابطه ای با قتل عمدی دارد؟ کدام روش(رسیدگی در محاکم قضایی داخلی یا بین المللی) برای پرونده قضایی ترور شهید سلیمانی مناسب است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد علی رغم نبود رکن قانونی پدیده تروریسم در قوانین داخلی اما چنانچه این رفتار، منتهی به قتل عمدی گردد، اعمال مجازات اعم از قصاص، دیه و جنبه عمومی توسط محاکم داخلی پایتخت، بر مرتکبین، بلامانع است. که در این مقاله با روش مطالعه توصیفی_تحلیلی به آن پرداخته شده است.
کلیدواژگان: تروریسم، شهید سلیمانی، صلاحیت شخصی، ضمانت اجرا، تعقیب کیفری -
صفحات 109-159
مقاله حاضر بر پایه این فرضیه استوار است که «جنایات وحشیانه و روزافزون رژیم صهیونیستی، سکوت سنگین قدرت های جهانی مدعی حقوق بشر، خیانت کشورهای عربی و نبود چشم اندازی روشن برای حل و فصل منازعه و پایان اشغال گری، باعث سرخوردگی و نومیدی فلسطینی ها از راه های دیگر برای تحصیل حقوق خود شده است و در نتیجه عملیات استشهادی برای آن ها به گزینه ای بی بدیل و واکنشی به حق مبدل گشته است.» پژوهش حاضر، با روش توصیفی_تحلیلی و ابزار گردآوری داده های کتابخانه ای، مبتنی بر چارچوب نظری «نبرد نامتقارن یا ناهمتراز»، «دستاوردها و پیام های ناشی از عملیات های استشهادی در سرزمین های اشغالی» را به عنوان سوال اصلی مطرح و بررسی کرده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که اقدامات شهادت طلبانه یا استشهادی ضمن تفاوت ماهوی با عملیات انتحاری، به عنوان گزینه ای استراتژیک و شیوه ای نامتقارن، برای رژیم صهیونیستی اثرات ضدامنیتی گسترده ای مانند ایجاد ترس، وحشت و حس ناامنی پایدار، فرار صهیونیست ها و افزایش مهاجرت معکوس، فرار سرمایه و کاهش سرمایه گذاری، فلج شدن صنعت توریسم و گردشگری، کاهش وجهه و اعتبار دولت اسراییل در داخل، فروریختن افسانه شکست ناپذیری دستگاه های اطلاعاتی و محتاط کردن صهیونیست ها نسبت به اقدامات و جنایت هایشان داشته است. به اعتراف رهبران اسراییلی، بزرگترین خطری که هم اکنون این رژیم را تهدید می کند نه از جانب موشک های بالستیک بلکه از سوی نیروهای ورزیده و سرسختی است که گروه های مختلف فلسطینی آن را در چارچوب اعزام جوانان شهادت طلب به عمق استحکامات این رژیم گسیل داشته و لرزه بر پیکره آن می اندازد.
کلیدواژگان: عملیات استشهادی، انتحار، تروریسم، رژیم صهیونیستی، مهاجرت معکوس -
صفحات 161-189
برقراری «روابط استراتژیک» و «اتحاد» با قدرت های بزرگ، به ویژه ایالات متحده آمریکا، ساخت حوزه نفوذ یا «عمق استراتژیک» و برقراری روابط نزدیک با کشورهای همسایه ایران بخشی از الگوهای رفتاری رژیم صهیونیستی در سیاست خارجی برای توازن، مهار و تضعیف جمهوری اسلامی است.اسراییل عمق استراتژیک خود را جمهوری آذربایجان و اقلیم کردستان عراق قرار داده و با امضای پیمان ابراهیم کوشیده است در کنار مرزهای جنوبی ایران جای پایی برای خود باز کند. نقش آذربایجان و اقلیم کردستان برای اسراییل مانند نقش سوریه و لبنان برای ایران است.اما رژیم صهیونیستی تنها به «موازنه قدرت» و «موازنه تهدید» بسنده نکرده و کوشیده است با پشتیبانی از گروه های تجزیه طلب و تحریک شکاف های قومیتی در ایران، نظام جمهوری اسلامی را از درون به چالش بکشد. مجموع این اقدامات همراه با انگشت گذاشتن روی نقاط آسیب پذیر با هدف تضعیف حریف در راستای راهبرد «موازنه فراگیر» انجام می شود.هدف کلیدی این پژوهش پاسخ گویی به این پرسش است که راهبرد «موازنه فراگیر» رژیم صهیونیستی در برابر جمهوری اسلامی ایران دارای چه مولفه هایی هستند و کدامیک برای اسراییل از اولویت بیشتری برخوردارند؟روش پژوهش «کیفی» و موضوع با بهره گیری از نظریه «موازنه فراگیر» کنکاش شده است.یافته های پژوهش نشان می دهد دولت سازی و ملت سازی معیوب، که از ویژگی های خاورمیانه می باشد، ایران و اسراییل را به پیروی از راهبرد «موازنه فراگیر» ترغیب کرده است.این پژوهش نتیجه می گیرد که اتحاد با دولت های منطقه ای و قدرت های فرامنطقه ای، تقویت توان نظامی، ساخت عمق استراتژیک، نفوذ اطلاعاتی و تحریک شکاف های قومیتی در ایران اولویت های اسراییل در «موازنه فراگیر» هستند.
کلیدواژگان: موازنه فراگیر، شکاف های قومیتی، اسرائیل، ایران -
صفحات 191-223تغییر محیط پیرامونی ایران طی دهه اخیر، مانند ابهام در آینده فعالیت هسته ای ایران، ارزیابی غرب جدید از تحولات سوریه، لبنان، عراق و یمن که برآیندی از توسعه نفوذ و در راستای منافع ملی ایران بود، برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان به عنوان رقیب ایدیولوژیک ایران زمینه را برای تغییر نگرش و تجدید روابط با رژیم صهیونیستی را فراهم ساخت و موجبات آشکار سازی روابط و مناسبات پنهانی گذشته شد. در محیط جدید منطقه ای که توافقاتی میان دو کشور ایران وعربستان شکل گرفته نیز مسیله عادی سازی روابط عربستان با رژیم صهیونیستی هنوز هم یک پرونده مهم قابل بررسی بوده و رصد تاثیرات عادی سازی ضرورتی اجتناب ناپذیر است پروژه عادی سازی، به رغم اینکه چالش هایی را برای جمهوری اسلامی ایران به جود آورده، فرصت هایی را نیز برای جمهوری اسلامی ایران در پی خواهد داشت تا در جهت اهداف و منافع خود از آن بهره برداری کند. این مقاله با رویکرد تحلیلی- توصیفی و بهره گیری از رهیافت ایتلاف و اتحاد سازی منطقه ای در نظریه واقع گرایی و با بیان پیشینه ای از مناسبات غیررسمی بین عربستان سعودی با رژیم و احصاء مولفه های اثرگذار بر گسترش روابط بین دو بازیگر در سال های اخیر، علاوه بر پرداختن به عوامل اثر گذار بر پروژه عادی سازی، به تبیین نتایج و پیامدهایی می پردازد که مختصات عادی سازی روابط با رژیم که در قالب توافق ابراهیم نیز پیگیری می شود را برای جمهوری اسلامی ایران ترسیم می کند.کلیدواژگان: عربستان، رژیم صهیونیستی، توافق ابراهیم، تهدیدها و فرصت ها
-
Pages 11-49
The widespread penetration of virtual space and internet tools created a dynamic and mobile lifestyle in the lives of modern people. According to these developments, different levels and dimensions of social-political governance of governments, communication networking and interactions of citizens were noticeably and secretly affected. This has created opportunities and threats for the progress of governments, citizens, strata, classes and mutual relations between them.ideological, civilizational battle and the model of governance with the domination system at the world level. In this direction, in the continuation of soft battles with the aim of continuing street riots and riots in virtual and satellite space, combined measures such as (mass mobilization of protestors, unity of oppositions and opponents, ethnic-religious separatism, inciting emotions and instrumental use of some environmental problems and dilemmas) and economic and...) have been used against the achievements of the revolution. In this research, an attempt was made to answer the main question of how social networks played a role in the riots of November 1998 in Iran, using the qualitative method and using the conceptual model of soft war and cognitive battle. The findings of the research with the analysis of internet sources, confessions of some neglected ones and the talks of related experts as well as the use of document-library sources indicated that the membership of the majority of the country's young population in virtual networks and non-native platforms is the right ground for the deep advancement of soft war and hybrid tactics.
Keywords: Social chaos, social networks, soft war, riots in November -
Pages 51-82The fluidity of the environment and the speed of developments in the field of regional and global politics over the past decade have caused the emergence of some emerging threats that, in the absence of foresight, can affect both national interests and become a source of security threats for the republic Islamic of Iran. Identifying emerging threats in various fields and providing solutions regarding them is a fundamental issue for the policy making system of countries because the changes in the domestic, regional and international environments have caused changes in the operational environment and interests of the Islamic Republic of Iran. and threats to national security. The general approach of this research is exploratory (future-study) which was carried out using a mixed method. In this research, in addition to using the environmental survey of texts to identify the macrotrends that shape emerging threats, 10 experts, researchers and academic elites of the country have been used to identify the drivers and emerging threats affecting the national security of the Islamic Republic of Iran. The findings of the research show that the most important emerging threats in the field of foreign policy of the Islamic Republic of Iran can be the weakening of the security-oriented realist order, fragile governments and the decay of the region, exploitation of bioterrorism by official and unofficial actors, hydro political conflicts, etc.Keywords: Emerging threats, Foreign Policy, Islamic Republic of Iran Middle East, National Security
-
Pages 83-108
Today, the countries supporting terrorism have been able to organize and implement their actions wherever they want, using modern technology and equipment. Examining terrorism and jurisprudential titles related to this term, along with their constituent elements, provides the means to compare these criminal behaviors. A comparison that, by identifying the commonalities and differences of these titles, can evaluate the method adopted in dealing with the action of the United States of America in martyring Sardar Soleimani. The questions that the current research is meant to answer are: From a jurisprudential-legal point of view, what criminal title applies to the action of the United States in relation to this crime? What does terrorism have to do with intentional murder? Which method (proceeding in domestic or international courts) is suitable for the legal case of assassination of Martyr Soleimani? The findings of the research show that despite the absence of a legal pillar of the phenomenon of terrorism in the domestic laws, if this behavior leads to intentional murder, it is unimpeded to impose punishment, including retribution, ransom, and general aspects, on the perpetrators by the domestic courts of the capital. which is discussed in this article with the method of descriptive-analytical study.
Keywords: terrorism, Martyr Soleimani, personal jurisdiction, execution guarantee, criminal prosecution -
Pages 161-189
Establishing “strategic relationship” and forming “alliance” with big powers, particularly the U.S., building sphere of influence or “strategic depth” and establishing close relations with Iran’s neighbers are parts of the Zionist regime’s behavior pattern in foreign policy to balance, contain and weaken the Islamic Republic.Israel considers Republic of Azerbaijan and Iraq’s Kurdish region as its strategic depth. By signing the Abraham Accords, it has worked to find a foothold in Iran’s southern borders. Azerbaijan and Iraqi Kurdistan for Israel are equal to the role Syria and Lebanon play for Iran.But Israel has not sufficed to “balance of power” and “balance of threat”. It has worked to challenge the Islamic Republic by supporting Iranian separatists and provoking ethnic divisions in Iran. These actions plus focusing on internal vulnerabilities to weaken the rival are in line with “omni-balancing” strategy.The key goal of this research is to answer this question: What are the components of the Zionist regime’s “omni-balancing” strategy towards the Islamic Republic of Iran, and which of them are of priority for Israel?This research has employed “qualitative method” and has used “omni-balancing” theory to explore the issue.The findings of the research show that defective state-building and nation-building, which are the characteristics of the Middle East, have encouraged Iran and Israel to pursue “omni-balancing.”This research concludes that forming alliance with regional states and global powers, enhancing military might, building strategic depth, intelligence penetration and inciting ethnic divisions in Iran are priorities of Israel’s “omni-balancing” strategy.
Keywords: Omni-balancing, Ethnic Divisions, Israel, Iran -
Pages 191-223change in Iran's surrounding environment during the last decade, such as the uncertainty in the future of Iran's nuclear activity, the new West's assessment of the developments in Syria, Lebanon, Iraq and Yemen, which was the result of the development of influence and in line with Iran's national interests, some countries especially As an ideological rival of Iran, Saudi Arabia provided the ground for a change of attitude and renewal of relations with Israel, and led to the revelation of past secret relations. the new environment of the region where agreements have been formed between the two countries of Iran and Arabia, the issue of normalizing relations between Saudi Arabia and Israel is still an important case to be investigated and monitoring the effects of normalization is an inevitable necessity. Islamic Republic of Iran has created, it will also create opportunities for the Islamic Republic of Iran to exploit it for its goals and interests. This article, with an analytical-descriptive approach and using the approach of regional alliance and alliance building in the theory of realism and by stating a background of informal relations between Saudi Arabia and Israel and counting the factors affecting the expansion of relations between the two actors in recent years, in addition to Dealing with the influencing factors on the normalization project explains the results and consequences that outline the coordinates of the normalization of relations with Israel, which is also pursued in the form of the Ibrahim agreement, for the Islamic Republic of IranKeywords: Saudi Arabia, Israel, Ibrahim agreement, threats, opportunities
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.